ความรักควรเป็นพื้นที่แห่งความอบอุ่นและความสบายใจ แต่เมื่อความสัมพันธ์เริ่มกลายเป็นความทุกข์ ไม่ว่าจะจากการถูกควบคุม ถูกตำหนิ หรือถูกทำร้ายทั้งทางคำพูดและจิตใจ นั่นอาจเป็นสัญญาณของ Toxic Relationship ที่บั่นทอนความสุขในชีวิต การอยู่ในความสัมพันธ์แบบนี้นานเกินไปอาจทำให้สูญเสียความมั่นใจ เสียความเชื่อมั่นในตัวเอง และทำให้สุขภาพจิตย่ำแย่ เราจึงอยากชวนคุณมาเรียนรู้สัญญาณของความสัมพันธ์ที่เป็นพิษ พร้อมแนวทางออกจากวงจรนี้อย่างปลอดภัย
สัญญาณของความสัมพันธ์ Toxic Relationship
แม้ความสัมพันธ์ของคู่รักจะมีช่วงเวลาทะเลาะหรือไม่เข้าใจกันบ้าง แต่ความสัมพันธ์ที่เป็นพิษมักจะเกิดขึ้นซ้ำ ๆ จนกลายเป็นรูปแบบความรุนแรงทางอารมณ์ที่ทำให้คนหนึ่งค่อย ๆ สูญเสียตัวตน โดยมักจะเกิดสัญญาณดังนี้
1. ถูกควบคุมหรือจำกัดอิสรภาพอยู่เสมอ
หากอีกฝ่ายพยายามควบคุมทุกอย่างในชีวิต เช่น การแต่งตัว การคบเพื่อน หรือแม้แต่เวลาส่วนตัว นั่นคือสัญญาณชัดเจนของความสัมพันธ์ที่ไม่เท่าเทียม เพราะความรักที่ดีควรอยู่บนพื้นฐานของความไว้ใจ ไม่ใช่การบังคับกัน
2. คำพูดที่ทำร้ายจิตใจซ้ำ ๆ
คำพูดที่เสียดแทง เช่น “ไม่มีใครเอาเธอหรอกถ้าไม่ใช่ฉัน” หรือ “เธอไม่มีค่า” คือการทำร้ายทางอารมณ์ที่ร้ายแรง เพราะจะค่อย ๆ ทำลายความมั่นใจในตัวเอง และนำไปสู่ภาวะซึมเศร้าได้ในระยะยาว
3. อีกฝ่ายไม่เคารพความรู้สึกของคุณ
หากคุณแสดงความรู้สึกไม่พอใจแต่ถูกมองข้าม หรือถูกบอกว่าคุณคิดมากไปเอง นั่นคือรูปแบบของการลดคุณค่าของความรู้สึก ซึ่งมักพบใน Toxic Relationship
4. รู้สึกเหนื่อยและไม่มีความสุขอยู่ตลอดเวลา
เมื่ออยู่ในความสัมพันธ์ที่ดี คุณควรรู้สึกปลอดภัยและผ่อนคลาย แต่ถ้ารู้สึกอึดอัด เครียด หรือร้องไห้บ่อยครั้ง แสดงว่าความสัมพันธ์นี้กำลังกลายเป็นภาระทางจิตใจ
เมื่อไรที่ควรออกจากความสัมพันธ์นี้ทันที
การตัดสินใจออกจากความสัมพันธ์ของคู่รักไม่ใช่เรื่องง่าย โดยเฉพาะเมื่อผูกพันกันมานาน แต่หากเกิดสัญญาณเหล่านี้ คุณควรเริ่มหาวิธีเดินออกมาโดยเร็วที่สุด
1. เริ่มมีการใช้ความรุนแรงทางร่างกายหรือข่มขู่
ไม่ว่าจะเป็นการผลัก ตบ ขว้างของ หรือข่มขู่ด้วยถ้อยคำรุนแรง นั่นคือสัญญาณเตือนว่าความสัมพันธ์ Toxic Relationship ได้ข้ามเส้นความปลอดภัยแล้ว อย่าคิดว่าเขาแค่โมโหแค่ชั่วคราว เพราะความรุนแรงมักทวีขึ้นเรื่อย ๆ
2. ถูกแยกออกจากคนรอบข้าง
หากอีกฝ่ายพยายามห้ามไม่ให้คุณติดต่อเพื่อนหรือครอบครัว เพื่อควบคุมคุณให้อยู่ในอำนาจของเขา แสดงว่าเขากำลังพยายามตัดคุณออกจากคนที่พึ่งพาได้ ซึ่งเป็นสัญญาณของความสัมพันธ์ที่ไม่ดีต่อสุขภาพจิต
3. ถูกทำให้รู้สึกว่าคุณไม่มีค่าโดยสิ้นเชิง
เมื่ออยู่กับใครแล้วรู้สึกด้อยค่า กลัวจะพูดผิด หรือพยายามเปลี่ยนตัวเองเพื่อให้เขายอมรับ นั่นแสดงว่าความสัมพันธ์นั้นไม่เหลือพื้นที่ให้ความเป็นตัวเองอีกต่อไป
4. สุขภาพจิตเริ่มแย่ลงเรื่อย ๆ
หากคุณเริ่มมีอาการนอนไม่หลับ วิตกกังวล หรือรู้สึกไม่มีแรงใช้ชีวิต อาจเป็นสัญญาณว่าความสัมพันธ์นี้กำลังส่งผลต่อจิตใจอย่างรุนแรง ควรหาทางออกหรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญโดยเร็ว
แนวทางออกจากความสัมพันธ์ Toxic Relationship อย่างปลอดภัย
การออกจากความสัมพันธ์ที่เป็นพิษอาจดูน่ากลัว โดยเฉพาะเมื่ออีกฝ่ายไม่ยอมรับการจากลา แต่สามารถทำได้อย่างปลอดภัย หากค่อย ๆ วางแผนและดูแลตัวเองทั้งทางใจและร่างกาย
1. ยอมรับความจริงว่าไม่สามารถเปลี่ยนอีกฝ่ายได้
หลายคนยังทนอยู่เพราะหวังว่าเขาจะเปลี่ยนได้ แต่ในความเป็นจริงคนเราจะเปลี่ยนได้ก็ต่อเมื่อเขาต้องการเปลี่ยนเอง การยอมรับความจริงข้อนี้ให้ได้คือเรื่องแรกที่ควรทำ
2. วางแผนออกจากความสัมพันธ์อย่างรอบคอบ
หากคุณอยู่ในความสัมพันธ์ที่มีความรุนแรง ควรวางแผนออกมาอย่างปลอดภัย เช่น เตรียมเอกสารสำคัญ ติดต่อคนที่ไว้ใจได้ หาที่อยู่ชั่วคราว และห้ามบอกอีกฝ่ายให้รู้หากเขามีพฤติกรรมใช้ความรุนแรง
3. หาความช่วยเหลือจากคนที่ไว้ใจได้
หากสภาพจิตใจย่ำแย่อยู่ อย่าพยายามรับมือคนเดียว การบอกเพื่อน ครอบครัว หรือหน่วยงานที่ให้ความช่วยเหลือได้ เช่น ศูนย์ช่วยเหลือผู้ถูกกระทำความรุนแรงในครอบครัว จะทำให้ได้รับการปกป้องที่ปลอดภัยยิ่งขึ้น
4. ฟื้นฟูจิตใจอย่างอ่อนโยนต่อความรู้สึกตัวเอง
หลังออกจากความสัมพันธ์ Toxic Relationship แล้ว ควรให้เวลาใจเยียวยาจิตยา ไม่ควรเร่งกลับไปหาความรักใหม่ทันที การดูแลตัวเอง เช่น การออกกำลังกาย ทำกิจกรรมที่ชอบ หรือเข้ารับการทำจิตบำบัด จะช่วยให้คุณกลับมามั่นใจได้อีกครั้ง
5. ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาด้านความรัก
นักจิตวิทยาสามารถช่วยให้คุณเข้าใจรูปแบบความสัมพันธ์เดิม และวิเคราะห์ว่าทำไมจึงติดอยู่ในวงจรความสัมพันธ์ที่ไม่ดี เพื่อไม่ให้เกิดเหตุการณ์นี้ซ้ำอีก
บทสรุป
การออกจาก Toxic Relationship ไม่ได้หมายความว่าคุณล้มเหลวในความรัก แต่คือการเลือกทำเพื่อตัวเอง เลือกที่จะไม่ปล่อยให้ความเจ็บปวดมาทำลายหัวใจ และเลือกจะเริ่มต้นใหม่ในเส้นทางที่มีความสุขมากกว่าเดิม
หากตอนนี้คุณยังไม่มั่นใจว่าจะเริ่มต้นตรงไหน หรือยังรู้สึกอ่อนแอเกินกว่าจะก้าวต่อไปด้วยตนเอง ลองเปิดใจปรึกษาผู้เชี่ยวชาญที่ Happy Me Clinic เรามีทีมนักจิตวิทยาด้านความรักและนักจิตบำบัดที่พร้อมรับฟัง เข้าใจ และช่วยคุณฟื้นฟูจิตใจเพื่อให้คุณกลับมารักตัวเองและใช้ชีวิตด้วยความสงบอีกครั้ง
